Dieta w zespole jelita nadwrażliwego
Informacje podstawowe
W przypadku diety w zespole jelita nadwrażliwego należy dostosować ją do indywidualnych reakcji pacjenta na spożywane składniki odżywcze. Unikanie pokarmów prowadzących do zaostrzeń jest kluczowym elementem leczenia niefarmakologicznego.
Charakterystyka diety
W diecie w zespole jelita nadwrażliwego zaleca się:
- spożywać posiłki w spokoju (nie spieszyć się)
- zjadać skromne objętościowo posiłki (nie obfite)
- jeść często, a mało
- zwracać uwagę na temperatury posiłków, unikać temperatur skrajnych, bardzo gorących i bardzo zimnych
- odpoczywać po jedzeniu
- ograniczyć spożycia produktów mlecznych, jeśli zespół jelita nadwrażliwego przebiega z nietolerancją laktozy
- ograniczyć, a jak się uda to wyeliminować z diety kawę, alkohol, napoje gazowane
- ograniczenie spożywanie posiłków tłustych oraz produktów smażonych
- dostosowywać dietę w zależności od przebiegu choroby i dolegliwości (zaparcia lub biegunka).
Opis diety
Zalecenia dietetyczne w zespole jelita drażliwego przebiegającego z biegunkami
W tej postaci choroby obowiązują zalecenia ogólne opisane powyżej. W przypadku dolegliwości przebiegających z biegunką należy:
- stosować dietę ubogo resztkową, ograniczyć w diecie produkty bogate w błonnik, a spożywać oczyszczone produkty zbożowe (pieczywo pszenne, makaron, biały ryż)
- unikać ostrych przypraw i alkoholu, produktów zawierających sorbitol i fruktozę
- serwować potrawy gotowane w wodzie i na parze, pieczone w folii, duszone bez tłuszczu
- pić napoje w umiarkowanych ilościach, zaleca się słabą gorzką herbatę, rozcieńczone soki warzywne
- w czasie ostrych biegunek stosować dietę na bazie kleiku.
Zalecenia dietetyczne w zespole jelita drażliwego przebiegającego z zaparciami
W tej postaci obowiązują zalecenia ogólne zebrane powyżej. Oprócz tego należy dążyć do modyfikacji diety w celu uregulowania zaparć, dlatego nie zaleca się stosowania środków przeczyszczających w tym przypadku. Należy:
- stopniowo wprowadzać dietę bogato resztkową. Wzbogaca się dietę o produkty bogate w błonnik pochodzący np. z otrąb, gruboziarnistych kasz, naturalnego ryżu, warzyw, owoców, orzechów, pieczywa z mąki z pełnego przemiału. Produkty te mogą prowadzić do wzdęć, dlatego wprowadza się je stopniowo i pojedynczo, w celu obserwacji reakcji organizmu pacjenta na dany produkt.
- pić dużo płynów, najlepiej około 2 litrów dziennie, zalecane są: woda, herbaty ziołowe, soki owocowe
- unikać produktów nasilających objawy chorobowe: kawa, mocna herbata, napoje gazowane, alkohol
- leki o działaniu przeczyszczającym stosować tylko po konsultacji z lekarzem.
Przykładowy jadłopis
ZESPÓŁ JELITA DRAŻLIWEGO - dieta 1700 kcal
I śniadanie: 425 kcal (25% energii)
II śniadanie: 255 kcal (15% energii)
Obiad: 510 kcal (30% energii)
Podwieczorek: 170 kcal (10% energii)
Kolacja: 340 kcal (20% energii)
ŚNIADANIE
Kanapki z szynką i pomidorem
- bułka grahamka 90 g
- masło ekstra 5 g
- szynka z piersi kurczaka 30 g
- pomidor 100 g
- kefir, 2% tłuszczu 200 g
DRUGIE ŚNIADANIE
OBIAD
Kurczak na parze z warzywami i ryżem
- mięso z piersi kurczaka, bez skóry 100 g
- olej rzepakowy uniwersalny 10 g
- bakłażan 150 g
- marchew 150 g
- ryż biały 80 g
PODWIECZOREK
Jogurt naturalny z jagodami
- jogurt naturalny, 2% tłuszczu 150 g
- czarne jagody 100 g
KOLACJA
Jajecznica z pomidorami, bułka z masłem
- jajko 50 g
- olej rzepakowy uniwersalny 5 g
- pomidor 100 g
- bułki pszenne zwykłe 60 g
- masło ekstra 10 g