Właściwe postępowanie żywieniowe w przewlekłym zapaleniu trzustki jest niezmiernie istotne. Powinno mieć ono miejsce zarówno w czasie trwania choroby i jej zaostrzeń, jak również uwzględniać okresy remisji. Celem jest wyrównanie niedoborów masy ciała związanych z chudnięciem oraz przeciwdziałanie cechom niedożywienia.

Zalecenia żywieniowe w przewlekłym zapaleniu trzustki

• dieta wysoko kaloryczna, powinna dostarczać od około 2500 do 3000 kcal dziennie
• regularne posiłki,  5-6 w ciągu dnia, zgodnie z zasadą "jedz częściej a mniej"
• posiłki powinny mieć zbliżoną kaloryczność
• udział tłuszczów w diecie nie powinien przekraczać 60–80 g/dobę
• włączenie preparatów zawierających enzymy trzustkowe (20 000-75 000 j.m.)
• uzupełnianie niedoborów witamin z grupy B oraz rozpuszczalnych w tłuszczach (A, D, E, K)
• udział poszczególnych produktów
  • węglowodany 50%
  • tłuszcz 20%
  • białko 30%

W przewlekłym zapaleniu trzustki stosuje się dietę lekkostrawną z ograniczeniem błonnika pokarmowego (<20 g/dobę), ubogotłuszczową (ograniczenie tłuszczu do 50 g/dobę) oraz bogatą w węglowodany i białko.

Wybrane produkty zalecane w diecie osób chorujących na przewlekłe zapalenie trzustki:

• produkty zbożowe i skrobiowe: mąka pszenna i ziemniaczana, płatki: owsiane, pszenne, żytnie, kukurydziane;  ryż, makarony, kukurydza
• pieczywo: chleb pszenny, chleb razowy, graham, sucharki
• mięsa: cielęcina, indyk, królik, wołowina chuda, konina, kurczak, polędwica,
•  ryby: okoń, pstrąg, tuńczyk, mintaj, dorsz, flądra,
• produkty mleczne: mleko odtłuszczone, chudy twaróg, kefir, koktajle mleczne
• tłuszcze i oleje: masło, margaryny miękkie, oliwa, olej słonecznikowy,
• warzywa: młoda marchew, szparagi, kalafior, ogórki ,pomidory, brokuł,
• owoce: obrane jabłka,  gruszki, banany, maliny, truskawki, morele,
• słodycze: fruktoza, cukier gronowy, miód pszczeli, marmolada,
• napoje: czarna herbata, soki owocowe i warzywne, herbaty ziołowe, woda niegazowana, słaba kawa ziarnista.

Z diety należy wyeliminować warzywa i owoce wzdymające (kapustne, strączkowe, cebula, por, śliwki, czereśnie), produkty ciężkostrawne, smażone i nasączone tłuszczem. Z diety wyklucza się także produkty zbożowe pełnoziarniste, orzechy i nasiona, mocną kawę, herbatę, kakao, napoje gazowane, ostre przyprawy oraz grzyby.

Obowiązuje całkowity zakaz spożywania alkoholu i palenia tytoniu przez osoby cierpiące na przewlekłą niewydolność trzustki!!!

• gotowanie
• gotowanie na parze
• pieczenie w folii lub pergaminie

PRZEWLEKŁE ZAPALENIE TRZUSTKI - dieta 2500 kcal

U większości chorych obserwuje się niedobór masy ciała, wskazane jest wtedy odpowiednie zwiększenie kaloryczności diety (najczęściej 2500-3000 kcal).

I posiłek:      375 kcal (15% energii)
II posiłek:     375 kcal (15% energii)
III posiłek:    500 kcal (20% energii)
IV posiłek:    500 kcal (20% energii)
V posiłek:     375 kcal  (15% energii)
VI posiłek:    375 kcal  (15% energii)

Skład jadłospisu:

I posiłek
Bułka z pastą z awokado i wędliną

• bułka pszenna zwykła 60 g
• awokado 20 g
• szynka z piersi kurczaka 30 g
• pomidor 100 g
• pół bułki z dżemem
• bułka pszenna zwykła 30 g
• dżem truskawkowy, niskosłodzony 25 g
• słaba herbata bez cukru

II posiłek
Jogurt naturalny z bananem i miodem

• jogurt naturalny, 1,5% tłuszczu 150 g
• banan rozdrobniony 250 g
• miód pszczeli 10 g

III posiłek
Ryż z puree jabłkowym

• ryż biały 100 g
• 2 starte jabłka 360 g

IV posiłek
Ziemniaki puree z pulpetami drobiowymi, surówka z buraków

• ziemniaki 150 g
• mleko spożywcze, 0,5 % tłuszczu 25 g
• pulpety gotowane z mielonego mięsa z piersi kurczaka 100 g
• buraki 200 g
• sok marchwiowo-owocowy 200 g

V posiłek
Kaszka manna na mleku z malinami

• kasza manna 40 g
• mleko spożywcze, 0,5 % tłuszczu 300 g
• maliny w formie musu 100 g
• cukier 10 g

VI posiłek
Pstrąg pieczony w folii z marchewką

• pstrąg świeży 100 g
• przyprawy ziołowe do smaku
• oliwa z oliwek 10 g
• marchew 100 g
• kompot z wiśni 250 g

Postępowanie w zespole złego wchłaniania:

Zaleca się ograniczenie spożycia tłuszczów do około 60 g na dobę oraz włączenie suplementacji witamin rozpuszczalnych w tłuszczach (A, D, E, K) oraz witamin z grupy B (a zwłaszcza B₁₂).
W przypadku, gdy powyższe zalecenia nie doprowadzą  do normalizacji masy ciała oraz nie uregulują wypróżnień, należy włączyć do terapii enzymy trzustkowe, przy czym warto zwrócić uwagę na schemat ich dawkowania -  najbardziej efektywne jest ich przyjmowanie w czasie posiłków. W bardzo ciężkich przypadkach zespołu złego wchłaniania w celu uzupełnienia niedoborów tłuszczu konieczne jest podawanie średniołańcuchowych trójglicerydów (MCT).
Należy rozważyć podawanie antyoksydantów, suplementacja witaminy C, E czy selenu; wapnia, kwasu foliowego oraz mikroelementów w przewlekłym zapaleniu trzustki może przyczynić się do zmniejszenia ryzyka powikłań i łagodzenia klinicznych objawów choroby.

U osób z przewlekłym zapaleniem trzustki ze współistniejącą cukrzycą dodatkowemu ograniczeniu podlegają produkty zawierające cukry proste, takie jak cukier, miód, wysokosłodzone dżemy i syropy owocowe.