Witamina K

Informacje podstawowe

Witamina K jest witaminą rozpuszczalną w tłuszczach i magazynowaną w wątrobie, występuje także w innych organach: mózgu, trzustce, sercu, kościach. Występuje w trzech postaciach, jako:

• witamina K₁ (filochinon) syntetyzowana przez rośliny,
• witamina K₂ (menachinon) syntetyzowana przez endogenne bakterie jelitowe,
• witamina K₃ (menadion) otrzymywana syntetycznie.

Rola w organizmie

Witamina K:

• wpływa na procesy krzepnięcia krwi
• odgrywa ważną rolę w utrzymaniu prawidłowego stężenia białek wiążących wapń w nerkach, płucach i łożysku
• wykazuje działanie antybakteryjne
• przeciwbólowe
• przeciwzapalne
• przeciwgrzybicze
• bierze udział w procesie gojenia ran
• hamujące rozwój nowotworów (jajnika, piersi, jelita grubego, wątroby, pęcherzyka żółciowego).

Nadmiar

Nadmiar witaminy K - objawy i konsekwencje:

• uszkodzenie krwinek czerwonych,
• niedokrwistość,
• nadmierne wydzielanie potu,
• uczucie gorąca,
• u niemowląt – żółtaczka, uszkodzenia tkanki mózgowej.

Niedobór

Niedobór witaminy K - objawy i konsekwencje:

• słaba krzepliwość krwi,
• powstawanie krwotoków wewnętrznych i zewnętrznych problemy z gojeniem się ran,
• zaburzenia mineralizacji kości,
• zwiększone ryzyko rozwoju nowotworów,
• zapalenia jelit, biegunki
• u noworodków i niemowląt (do 3. miesiąca życia) może dochodzić do krwawień wynikających z niedoboru witaminy K.

Informacje dodatkowe

Źródła witaminy K

• witamina K₁ - produkty pochodzenia roślinnego: zielone warzywa, a w szczególności sałata, brokuły, brukselka, natka pietruszki, szpinak, botwinka, kapusta włoska, oleje roślinne, orzechy.
• witamina K₂ – endogenna synteza przez bakterie flory jelitowej, niewielka ilość w produktach pochodzenia zwierzęcego.

Zwróć uwagę

Zapotrzebowanie na witaminę K, jak w przypadku wszystkich witamin, zależy od płci, wieku oraz stanu zdrowia pacjenta. Zwiększone zapotrzebowanie na witaminę K towarzyszy niedożywieniu, chorobie nowotworowej, chorobom wątroby oraz wynika ze stosowania pewnych leków.

Podsumowanie

Normy spożycia witaminy K na podstawie norm opracowanych przez Instytut Żywności i Żywienia. Normy zostały opracowane jako poziom wystarczającego spożycia [AI], a jednostką są µg filochinonu na dobę dla osób z poszczególnych grup wiekowych (lata):

• niemowlęta:
  • 0 - 6 m.c. 5µg
  • 6 -12 m.c.: 10µg
• dzieci:
  • 1-3 r.ż. - 15µg
  • 4-6 r.ż. - 20µg
  • 7-9 r.ż. - 25µg
• chłopcy, dziewczynki
  • 10-12 r.ż. - 40µg
  • 14-16 r.ż. - 50µg
• dziewczynki > 16 r.ż., kobiety, kobiety w ciąży, laktacja : 55µg
• chłopcy, mężczyźni > 16 r.ż.: 65µg.