Witamina C
Informacje podstawowe
WITAMINA C (kwas askorbinowy, kwas L-askorbinowy) jest związkiem organicznym rozpuszczalnym w wodzie. Charakteryzuje się silną aktywnością redukującą. Ludzki organizm nie jest w stanie sam syntetyzować witaminy C, dlatego należy dbać o odpowiednią dobową podaż tego związku. Jest ona wrażliwa na działanie czynników zewnętrznych takich jak wysokie temperatury czy tlen. Podczas niewłaściwej obróbki technologicznej oraz przechowywania produktów zawierających witaminę C jej straty mogą sięgać nawet 80%.
Rola w organizmie
Witamina C:
- chroni organizm przed szkodliwym wpływem tzw. wolnych rodników (silne właściwości redukujące)
- poprawia metabolizm lipidów
- wspomaga procesy immunologiczne organizmu
- wpływa na zwiększenie wchłanialności żelaza
- jest niezbędna w produkcji kolagenu, chrząstki, kości, zębiny
- bierze czynny udział w:
- przemianach kwasu foliowego
- uszczelnieniu naczyń włosowatych
- procesach krzepnięcia krwi (aktywacja trombiny)
- hydroksylacji hormonów kory nadnerczy, amin i aminokwasów
- rozkładzie aminokwasów o budowie pierścieniowej.
Nadmiar
Witamina C - objawy nadmiaru oraz jego konsekwencje:
- zaburzenia funkcjonowania układu pokarmowego (nieżyt oraz ból żołądka, nudności, wymioty, biegunki, wysypka skórna), kiedy przyjmowany jest w dawce powyżej 2g na dobę.
- kamica nerkowa - w przypadku występowania lub skłonności do powstawania kamieni nerkowych, zaleca się stosować witaminę C w dawkach nie przekraczających 500 mg na dobę
- uwaga na przyjmowanie witaminy C w ciąży - stosowanie wyższych dawek kwasu askorbinowego niż zalecane (>85 mg/dobę) może być szkodliwe dla płodu (kategoria C w klasyfikacji FDA).
Niedobór
Witamina C - objawy niedoboru oraz jego konsekwencje:
- zmęczenie i osłabienie mięśni
- obniżona odporność
- szkorbut, a w konsekwencji stan zapalny dziąseł, krwawienia dziąseł, wypadanie zębów
- niedokrwistość związana z upośledzonym wchłanianiem żelaza.
Informacje dodatkowe
Produkty bogate w witaminę C:
- pochodzenia roślinnego:
- owoce: acerola, owoce róży, czarna porzeczka, truskawki, poziomki, cytryna, pomarańcze, grejfrut, żurawina
- warzywa: papryka, nać pietruszki, brukselka, szpinak, kapusta biała, pomidory, ogórki kiszone, ziemniaki.
- pochodzenia zwierzęcego: wątroba, dorsz, mleko.
Zwróć uwagę
Kwas askorbinowy nie jest toksyczny, jednak warto zwrócić uwagę na jego właściwe dawkowanie. Nadmiar kwasu askorbinowego wydalany jest z organizmu drogą nerkową. Nadmierne ilości witaminy C sprzyjają powstawaniu kamicy nerkowej.