Witamina C

Informacje podstawowe

WITAMINA  C (kwas askorbinowy, kwas L-askorbinowy) jest związkiem organicznym rozpuszczalnym w wodzie. Charakteryzuje się silną aktywnością redukującą. Ludzki organizm nie jest w stanie sam syntetyzować witaminy C, dlatego należy dbać o odpowiednią dobową podaż tego związku. Jest ona wrażliwa na działanie czynników zewnętrznych takich jak wysokie temperatury czy tlen. Podczas niewłaściwej obróbki technologicznej oraz przechowywania produktów zawierających witaminę C jej straty mogą sięgać nawet 80%. 

Rola w organizmie

Witamina C:

  • chroni organizm przed szkodliwym wpływem tzw. wolnych rodników (silne właściwości redukujące)
  • poprawia metabolizm lipidów
  • wspomaga procesy immunologiczne organizmu
  • wpływa na zwiększenie wchłanialności żelaza
  • jest niezbędna w produkcji kolagenu, chrząstki, kości, zębiny
  • bierze czynny udział w:
    • przemianach kwasu foliowego
    • uszczelnieniu naczyń włosowatych
    • procesach krzepnięcia krwi (aktywacja trombiny)
    • hydroksylacji hormonów kory nadnerczy, amin i aminokwasów
    • rozkładzie aminokwasów o budowie pierścieniowej.

Nadmiar

Witamina C - objawy nadmiaru oraz jego konsekwencje:

  • zaburzenia funkcjonowania układu pokarmowego (nieżyt oraz ból żołądka, nudności, wymioty, biegunki, wysypka skórna), kiedy przyjmowany jest w dawce powyżej 2g na dobę.
  • kamica nerkowa - w przypadku występowania lub skłonności do powstawania kamieni nerkowych, zaleca się stosować witaminę C w dawkach nie przekraczających 500 mg na dobę
  • uwaga na przyjmowanie witaminy C w ciąży - stosowanie wyższych dawek kwasu askorbinowego niż zalecane (>85 mg/dobę) może być szkodliwe dla płodu (kategoria C w klasyfikacji FDA).

Niedobór

Witamina C - objawy niedoboru oraz jego konsekwencje:

  • zmęczenie i osłabienie mięśni
  • obniżona odporność
  • szkorbut, a w konsekwencji stan zapalny dziąseł, krwawienia dziąseł, wypadanie zębów
  • niedokrwistość związana z upośledzonym wchłanianiem żelaza.

Informacje dodatkowe

Produkty bogate w witaminę C:

  • pochodzenia roślinnego:
    • owoce: acerola, owoce róży, czarna porzeczka, truskawki, poziomki, cytryna, pomarańcze, grejfrut,  żurawina
    • warzywa: papryka, nać pietruszki, brukselka, szpinak, kapusta biała, pomidory, ogórki kiszone, ziemniaki.
  • pochodzenia zwierzęcego: wątroba, dorsz, mleko.

Zwróć uwagę

Kwas askorbinowy nie jest toksyczny, jednak warto zwrócić uwagę na jego właściwe dawkowanie. Nadmiar kwasu askorbinowego wydalany jest z organizmu drogą nerkową. Nadmierne ilości witaminy C sprzyjają powstawaniu kamicy nerkowej.