Witamina B1, nazywana również tiaminą, została wyizolowana z otrębów ryżowych już w 1928 roku. Zbudowana jest z pierścienia pirymidynowego oraz tiazolowego połączonych ze sobą za pomocą grupy metylenowej. Zaliczana jest do witamin rozpuszczalnych w wodzie. Stanowi jedną z najmniej trwałych witamin. Tiamina ulega rozkładowi pod wpływem wysokiej temperatury, jest wrażliwa na działanie tlenu oraz promieni jonizujących. W środowisku zasadowym lub obojętnym do strat tej witaminy dochodzi już po 15 – 20 minutach gotowania. Proces ten przyspiesza się poprzez dodanie sody. Przemiał ziaren oraz inne procesy technologiczne powodują straty witaminy B1 nawet do 75%. Tiamina jest stabilna w środowisku kwaśnym oraz odporna na działanie promieni słonecznych. Podstawowym źródłem tiaminy w codziennej diecie są produkty zbożowe.
Niedobór witaminy B1 może powodować:
Przyczyną niedoborów tiaminy może być nadmierne spożywanie węglowodanów, przewlekła choroba alkoholowa oraz upośledzona reabsorpcja w nerkach lub stosowanie leków moczopędnych.
Przewlekłe niedobory tiaminy prowadzą do rozwoju choroby Beri Beri, która objawia się:
Źródła tiaminy:
Zapotrzebowanie na tiaminę na poziomie zalecanego spożycia dla różnych grup ludności:
| Dzieci w wieku 1-3 lata | 0,5 mg/d |
| Dzieci w wieku 4-6 lat | 0,6 mg/d |
| Dzieci w wieku 7-9 lat | 0,9 mg/d |
| Chłopcy w wieku 10-12 lat | 1,0 mg/d |
| Chłopcy w wieku 13-18 lat | 1,2 mg/d |
| Dziewczęta w wieku 10-12 lat | 1,0 mg/d |
| Dziewczęta w wieku 13-18 lat | 1,1 mg/d |
| Mężczyźni | 1,3 mg/d |
| Kobiety | 1,1 mg/d |
| Kobiety w ciąży | 1,4 mg/d |
| Kobiety karmiące piersią | 1,5 mg/d |