Przewlekła niewydolność nerek

Informacje podstawowe

Przewlekłą niewydolnością nerek (PNN) nazywa się zespół chorób rozwijających się w wyniku nieodwracalnego i postępującego uszkodzenia czynności nerek. Jest to przewlekły proces chorobowy, w następstwie którego dochodzi do upośledzenia funkcjonowania układu moczowego.

Przyczyny

Uszkodzenie ponad 60% miąższu nerkowego prowadzi do klinicznej manifestacji objawów przewlekłej niewydolności nerek. Na występowanie przewlekłej niewydolności nerek ma znaczenie wydłużenie znaczące wydłużenie życia oraz współtowarzyszenie innych chorób, przede wszystkim cukrzycy typu 2 oraz nadciśnienia tętniczego. Przyczyny można podzielić na:

pierwotne – genetyczne wady rozwojowe nerek, pierwotne zapalenie nerek o charakterze kłębuszkowym i śródmiąższowym
wtórne – cukrzyca, nadciśnienie, toczeń trzewny, amyloidoza, zakażenia nerek, zablokowanie odpływu moczu w wyniku kamicy, toksyczne efekty działania leków.

Klasyfikacja

Przebieg choroby – stadia przewlekłej niewydolności nerek (PNN) [1].

Stadium PNN	Stopień uszkodzenia nerek	Wyniki badań biochemicznych czynności nerek	Objawy
utajona PNN	nerki funkcjonują prawidłowo w około 50%	- niewielkie lub zmniejszone GFR^* [ 60 - 89 ml/min/1,73m²] - obniżenie klirensu kreatyniny [ < 50 mL/min]	wydalanie większej objętości moczu oddawanie moczu w nocy
wyrównana PNN	nerki funkcjonują prawidłowo od 25% do 50%	- umiarkowane zmniejszenie GFR [30 - 59 ml/min/1,73m²] - obniżenie klirensu kreatyniny [25 - 50 mL/min] - wzrost poziomu fosforanów - obniżenie poziomu wapnia przekroczone stężenie mocznika	wzmożone pragnienie wydalanie większej objętości moczu oddawanie moczu w nocy pojawia się nadciśnienie tętnicze i niedokrwistość
niewyrównana PNN	nerki funkcjonują prawidłowo poniżej 25%	- duże zmniejszenie GFR [ 15 - 29 ml/min/1,73m²] - obniżenie klirensu kreatyniny [ < 25 mL/min] - duże zaburzenia gospodarki wapniowo-fosforanowej - kwasica metaboliczna - niedokrwistość	osłabienie, zmęczenie nerwowość, drażliwość zaburzenia koncentracji uwagi problemy z pamięcią spadek masy ciała lub jej wzrost zaburzenia snu brak apetytu zwiększone pragnienie obrzęki suchość i świąd skóry zaburzenia widzenia bóle kostno-stawowe impotencja niepłodność zaburzenia miesiączkowania obniżona odporność organizmu niedokrwistość nadciśnienie tętnicze
mocznica	nerki funkcjonują prawidłowo tylko w kilku procentach	- niewydolność nerek - zmniejszenie GFR [ < 15 ml/min/1,73m²]	liczne objawy kliniczne zagrażające życiu konieczne leczenie dializami

^*GFR – współczynnik przesączania kłębuszkowego

Badania laboratoryjne

Badania laboratoryjne wykonywane podczas diagnostyki przewlekłej niewydolności nerek:

morfologia
glukoza
OB
stężenie sodu, wapnia, potasu, fosforu
oznaczenia kreatyniny, mocznika
badanie USG, EKG
urografia (podanie kontrastu)
tomografia komputerowa
w szczególnych przypadkach biopsja nerki.

Konsekwencje

Przewlekła niewydolność nerek może prowadzić do:

niedokrwistości
niedoborów wapnia.

Leczenie

Postępowanie terapeutyczne zależy od stopnia zaawansowania choroby. Celem leczenia jest zmniejszenie objawów i dolegliwości oraz zapobieganie dalszemu rozwojowi choroby. Przy dobrej funkcji nerek włączone zostaje lecenie farmakologiczne oraz żywieniowe. Natomiast przy znacznej niewydolności nerek – w mocznicy - konieczne jest wprowadzenie leczenia nerkozastępczego (dializy).

Informacje dodatkowe

W PNN bardzo ważne jest monitorowanie przebiegu choroby, dlatego też pacjenci powinni:

codziennie rano mierzyć i zapisywać masę ciała
systematycznie badać ciśnienie krwi
ściśle kontrować ilość przyjmowanych płynów
mierzyć objętość wydalanego moczu

Menu