Kamica żółciowa to choroba w przebiegu, której dochodzi do wytrącania się złogów zbudowanych ze składników wchodzących w skład żółci w różnych odcinakach układu żółciowego (przewodach żółciowych wewnątrzwątrobowych, pęcherzyku żółciowym, przewodach żółciowych zewnątrzwątrobowych). Kamienie żółciowe najczęściej zlokalizowane są w pęcherzyku żółciowym. Skutkiem pojawienia się kamieni żółciowych jest utrudniony przepływ żółci, która niezbędna jest w procesach trawienia. W zdrowym organizmie substancje te powinny rozpuszczać się w żółci i być usuwane do przewodu pokarmowego. Kamica żółciowa często przebiega bezobjawowo. W zdecydowanej większości przypadków wykrywana jest przypadkowo podczas badania USG. Kamica żółciowa jest chorobą ludzi żyjących w krajach wysoko rozwiniętych.
Kamicę żółciową ze względu na rodzaj kamieni można podzielić na:
Kamica żółciowa przez wiele lat może przebiegać bezobjawowo. Do jej wykrycia dochodzi podczas badania USG przeprowadzanego z innego powodu. Badanie to pozwala określić ilość, wielkość oraz rozmieszczenie kamieni żółciowych. Innym badaniem, które może dać pełniejszy obraz stanu dróg żółciowych jest tomografia komputerowa. Dodatkową wskazówką może okazać się badanie krwi, w którym ocenia się przede wszystkim ilość białych krwinek oraz badania określające funkcjonowanie komórek wątroby i zastój żółci w drogach żółciowych.
Do charakterystycznych objawów kamicy żółciowej należy tzw. kolka żółciowa, czyli uczucie nagłego, ostrego, napadowego i bardzo silnego bólu w nadbrzuszu i okolicach prawej łopatki. Ból spowodowany jest przesuwaniem się kamieni żółciowych w obrębie dróg żółciowych lub ich całkowitym zatkaniem. Występuje incydentalnie, zazwyczaj po obfitym i tłustym posiłku. Może trwać od kilkunastu minut do kilku godzin. Kolce żółciowej mogą towarzyszyć dreszcze, gorączka, nadmierna potliwość, uczucie niepokoju, nudności, a nawet wymioty.
Do najcięższych powikłań kamicy żółciowej zalicza się zapalenie pęcherzyka żółciowego. Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego przebiega niekiedy z zażółceniem skóry. W badaniach krwi pojawia się duża liczba białych krwinek.
W przypadku wystąpienia kolki żółciowej niepowikłanej osoby chore mogą wspomagać się lekami przeciwbólowymi oraz rozkurczowymi. Uważa się, iż jedynym skutecznym sposobem leczenia powikłanej kamicy żółciowej jest operacyjne usunięcie pęcherzyka żółciowego wraz ze znajdującymi się w jego wnętrzu złogami. Do operacji kwalifikują się osoby, u których wystąpiło:
Po ustaniu objawów kolki żółciowej oraz usunięciu pęcherzyka żółciowego konieczne jest stosowanie odpowiedniego sposobu odżywiania. Ograniczeniu powinny podlegać przede wszystkim produkty wysokotłuszczowe.
W celu zmniejszenia ryzyka zachorowania na kamicę żółciową oraz złagodzenia objawów u osób już borykających się z tą chorobą korzystne wydaje się wprowadzenie do codziennego sposobu życia kilku prostych zasad: