Zdrowe Święta Cukrzyka

 

Święta to czas relaksu i rodzinnych spotkań. Niezaprzeczalnie wiążą się również z tradycją przygotowywania wyśmienitych potraw, które nie zawsze wpisują się w założenia racjonalnej i zbilansowanej diety. O ile osoby zdrowe mogą pozwolić sobie na chwilę zapomnienia, o tyle chorzy na cukrzycę powinni trzymać rękę na pulsie. Świąteczne menu diabetyków wcale nie musi opierać się na wyrzeczeniach. Podstawowym warunkiem, jaki powinien zostać spełniony przed przystąpieniem do wigilijnej wieczerzy powinna być pełna świadomość tego, jakie potrawy mogą znaleźć się na talerzu cukrzyka, a jakich lepiej unikać.

Podczas wigilii królują przede wszystkim z potrawy postne. Chcąc spróbować wszystkich dań należy pamiętać, aby nakładać na talerz niewielkie porcje. W celu uniknięcia nadmiernego spożycia niekorzystnych węglowodanów warto ograniczyć ilość zjadanych pierogów z okrasą, uszek w barszczu czy pieczywa. Produkty przygotowywane z oczyszczonej mąki, takie jak np. kluski, odznaczają się wysokim indeksem glikemicznym, a co za tym idzie powodują znaczny wzrost glukozy w surowicy krwi w krótkim czasie. Głównym bohaterem kolacji diabetyka powinny być ryby przyrządzane na różne sposoby, zupy oraz dania oparte na kiszonej kapuście. Warto pamiętać o drobnych zmianach, które mogą w znaczny sposób zmienić kaloryczność tradycyjnych potraw. Zamiast ryby smażonej można wykorzystać ugotowaną na parze lub upieczoną w piekarniku. Śledzie korzystniej przygotować w occie i śmietanie, niż w oleju. Zamiast dużej ilości majonezu stanowiącego sos do sałatek lepiej wykorzystać jogurt naturalny lub opcję „pół na pół”. Osoba z cukrzycą powinna mieć na uwadze, aby na wieczerzę wigilijną nie przychodzić głodnym. Optymalnym rozwiązaniem będzie również pomiar poziomu glukozy we krwi przed samą wieczerzą.

Zasady, które powinny przyświecać diabetykowi podczas wigilii obowiązują również w świąteczne dni. Osoba chora na cukrzycę spośród licznych smakołyków powinna wybierać potrawy z ryb, drobiu, surówki na bazie świeżych warzyw z sosem opartym na nierafinowanych olejach roślinnych, produkty jak najmniej przetworzone, o średnim lub niskim indeksie glikemicznym. Należy unikać potraw smażonych oraz z dużą ilością tłuszczu, które długo zalegają w żołądku. Wbrew pozorom diabetycy mogą pozwolić sobie również na słodkości. Podstawowym warunkiem jest ograniczenie się do niewielkich porcji oraz odstępy pomiędzy nimi. Zjedzenie trzech kawałków ciasta na raz będzie miało dużo gorszy wpływ na glikemię niż spożycie ich w przeciągu kilku godzin. Co ważne, wypiekami najlepiej zająć się samodzielnie. Wybierając kupne ciasta nie można być pewnym, co znajduje się w ich składzie. Podczas przygotowywania słodkości we własnym zakresie można dokonać kilku znaczących modyfikacji np. zamiast zwykłego cukru użyć ksylitolu, który jest metabolizowany z niewielkim udziałem insuliny, mąkę pszenną wymieszać z mąką pełnoziarnistą, zamiast czekolady mlecznej wykorzystać deserową. Po skuszeniu się na deser w postaci wypieków czy suszonych owoców warto wybrać się na spacer w celu uniknięcia gwałtownego wzrostu glikemii poposiłkowej.

Ważnym elementem jadłospisu diabetyka w trakcie świąt powinna być niegazowana woda mineralna. Sięganie po wszelkiego rodzaju słodkie napoje jest dla cukrzyka wysoce niewskazane zarówno na co dzień, jak i od święta. Problemem może być również pojawiający się na świątecznym stole alkohol. Diabetycy powinni szczególnie uważać na napoje wysokoprocentowe, ponieważ ich spożycie znacznie zwiększa ryzyko wystąpienia niebezpiecznej dla życia hipoglikemii.  Najlepszym rozwiązaniem będzie ograniczenie się do lampki czerwonego, wytrawnego wina. Oczywiście święta to nie tylko jedzenie. Po wielu godzinach spędzonych przy stole wskazany jest ruch! Spacer z bliskimi pozwoli uregulować poziom glukozy w surowicy krwi oraz wspomoże trawienie.

Osoby chore na cukrzycę, bez względu na to czy stosują insulinoterapię czy leki hipoglikemiczne, w trakcie świąt powinny regularnie badać poziom glukozy w surowicy krwi. Może to być motywacją do lepszej samokontroli przy świątecznym stole. Nie należy nadmiernie stresować się, jeżeli wyniki będą nieznacznie podwyższone. Ważne jest, aby utrzymywać poziom glukozy możliwie jak najbliżej oczekiwanego poziomu. Wynik 360 mg/dl powinien być sygnałem alarmowym. Diabetycy borykający się z cukrzycą kilka lat zazwyczaj mają świadomość tego, jakie produkty powodują u nich znaczne skoki poziomu glukozy. Kierując się doświadczeniem powinni ograniczać do minimum spożycie tych produktów również w święta.

Święta dla cukrzyka nie powinny być czasem przykrych ograniczeń, nie mogą być jednak okresem całkowitej swobody. Do problemu, jakim jest wybór właściwych potraw należy podejść mądrze i z umiarem. Nie należy bać się eksperymentów z daniami, których teoretycznie nie da się zmienić. Warto kierować się tzw. lepszym wyborem np. zastosować zdrowsze techniki kulinarne. Pozytywne nastawienie i chęć do działania osoby chorej na cukrzycę oraz jej domowników stanowi połowę sukcesu.