Graficzne informacje żywieniowe - Europejski system ochrony poduktów regionalnych i tradycyjnych

 

W ramach europejskiej polityki w sprawie produktów rolnych wysokiej jakości, producenci mogą zarejestrować i chronić nazwy niektórych produktów rolnych i spożywczych w ramach trzech różnych systemów:

 

1.CHRONIONA NAZWA POCHODZENIA (ang. Protected Designation of Origin, PDO) – dotyczy żywności wyprodukowanej, przetworzonej i przygotowanej w konkretnym regionie, a produkt posiada właściwości lub cechy charakteryzujące wyłącznie ten region. Znak dowodzi, że jakość produktu lub wyróżniające go cechy są głównie lub wyłącznie związane z konkretnym regionem i właściwymi dla niego czynnikami naturalnymi. Na przykład, ser Roquefort musi być produkowany z mleka z gatunku owiec Lacaune lub z owiec czarnych ras, następnie musi dojrzewać w naturalnych jaskiniach w pobliżu miejscowości Roquefort w regionie Aveyron we Francji w warunkach sprzyjających rozwojowi pleśni Penicillium roqueforti. Wśród produktów sygnowanych tym znakiem znalazły się m.in. oscypek, karp zatorski, bryndza podhalańska, fasola Piękny Jaś z Doliny Dunajca.

 

2.CHRONIONE OZNACZENIE GEOGRAFICZNE - (ang. Protected Geographical Indication, PGI) – oznaczenie podobne to produktów z chronioną nazwą pochodzenia, ale związek produktu z regionem nie musi być tak ścisły. Na przykład, co najmniej jeden z etapów produkcji, przetwarzania lub przygotowania musi przebiegać w regionie, z którego wynika jego nazwa. Ponadto, produkt powinien posiadać jakość, cechy charakterystyczne i reputację przypisaną regionowi z którego pochodzi, na przykład, kiełbasa salami z regionu Cremona, ser edamski.  Polskie produkty, którym nadano ten znak to m.in.: andruty kaliskie, chleb prądnicki, fasola korczyńska, jabłka grójeckie, jabłka łąckie, jagnięcina podhalańska, kołacz śląski, miód drahimski, miód kurpiowski, miód wrzosowy z Borów Dolnośląskich, rogal świętomarciński, wielkopolski ser smażony.

 

3.GWARANTOWANA TRADYCYJNA SPECJALNOŚĆ - (ang. Traditional Speciality Guaranteed, TSG). Odnosi się do produktów chronionych ze względu na ich tradycyjny charakter. Jest to produkt, który istnieje na rynku UE przez okres co najmniej 25 lat, posiada konkretne cechy odróżniające go od innych produktów spożywczych należących do podobnej kategorii i wykonany jest według tradycyjnej receptury. Na przykład ser mozzarella, szynka serrano. W Polsce to oznaczenie nadano następującym produktom: półtorak, dwójniak, trójniak, czwórniak,  kabanosy, kiełbasa jałowcowa, kiełbasa myśliwska, olej rydzowy.

 

Wniosek o rejestrację należy złożyć do odpowiednich instytucji państwowych kraju członkowskiego, następnie jest on przesyłany do zatwierdzenia przez Komisję Europejską. Wykazano, że powyższe systemy stanowią bardzo cenny wkład do zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich - na przykład pozwalają zachować miejscowe odmiany roślin i wspierają różnorodność obszarów wiejskich. Do tej pory ponad 1000 produktów rolnych i spożywczych zostało zarejestrowanych w powyższych systemach. Spośród nich ponad 50% zostało zarejestrowanych przez Włochy, Francję i Hiszpanię.